Dr. Trudie antwoord
Ek is getroud met ʼn wonderlike man, maar stelselmatig het ons groot probleme ontwikkel. Hy het ʼn bestuurspos by ʼn groot firma in die stad, en sy werk is baie stresvol. Nou het hy begin om enige konflik in die huis vir lang rukke te vermy. As ek enigsins van hom verskil, ignoreer hy my vir ʼn lang ruk. Dit laat my voel asof ek deurskynend is en geen reg het op my eie mening nie.
Ek het maar dieselfde houding teenoor hom begin inneem, en het begin om dinge wat my seer of sommer net kwaad maak vir myself te hou. Ons praat dus nie oor klein irritasies of griewe nie, totdat dinge in so ʼn mate opbou en ons ʼn vieslike argument het.
Nou weet ek nie of hy maar net so gebore is, en of daar wel iets is wat ons daaraan kan doen nie? Al wat ek wel weet, is dat ons verhouding met tye baie gespanne is en dit voel ook vir my of ons begin om weg van mekaar af te groei. Wat kan ek doen om die situasie om te red?
Jy is heeltemal reg om bekommerd te wees oor die situasie. Geen verhouding kan floreer sonder gesonde positiewe kommunikasie nie. Om konflik te vermy is grotendeels aangeleerde gedrag en kan groot probleme veroorsaak. Konflik is nou eenmaal deel van ons lewe. Die geheim lê daarin dat ons dit op ʼn vriendelike manier moet oplos. As ons dit onderdruk, onderdruk ons maar net ons ware emosies en dit het gewoonlik negatiewe gevolge vir die betrokkenes.
In jou man se geval is sy stresvlak waarskynlik chronies baie hoog weens sy veeleisende werk. Nou klou hy moontlik vas aan sy basiese behoefte om emosionele sekuriteit te beleef deur ʼn selfverdedigende houding tuis aan te neem om enige verdere konflik te vermy. Ironies genoeg beteken dit juis dat hy sy ingebore behoefte aan emosionele sekuriteit in die proses eintlik teenwerk.
Boonop val jy nou in dieselfde strik ter wille van julle verhouding. As jy uit selfverdediging sy houding naboots, voel jy ten minste nie so “deurskynend” nie. Julle kommunikasiepatroon vorm dus glad nie ʼn gesonde basis vir ʼn huwelik nie. Julle onderdruk julle basiese behoefte om emosioneel sekuriteit te hê deur ʼn front teenoor mekaar voor te hou net om die vrede tussen julle te bewaar.
Die gevaar is egter dat wanneer iemand sy ware emosies vir lank onderdruk, so ʼn persoon dit later nie meer kan verduur nie. Dan bars hy uit in sarkastiese, jaloerse, woedende en erg kritiese aanmerkings teenoor sy geliefde. Indien sulke negatiewe aanmerkings dus al is waarop julle gesprekke gebaseer word, het julle in ʼn bose kringloop beland waar julle al hoe verder van mekaar af gaan beweeg, soos jy reeds vermoed.
Hou dus in gedagte dat God na die skepping van die mens gesien het dat dit nie goed is vir die mens om alleen te wees nie. Daarom het Hy vir die mens iemand gemaak wat by hom pas, sy gelyke (Gen. 2:18). Die huwelik is dus reeds met die skepping deur God ingestel en word dwarsdeur die Bybel vergelyk met God se verhouding met sy verbondsvolk/die kerk.
Vir God is die huwelik heilig en sy wil is dat ʼn huwelikspaar onskeibaar en een met mekaar moet wees (Matt. 19:5-6). Daarom moet julle huwelik julle hoogste prioriteit in hierdie lewe wees. Dit dui onder meer daarop dat ons selfsugtige begeertes en angste nie tussen ons en ons huweliksmaats mag kom nie. Daarom moet ons alles in die stryd werp om die negatiewe kommunikasiepatrone wat ons uitmekaar kan dryf, uit die weg te ruim.
Verder moet ook onthou word dat die mens se eerste reaksie na die sondeval was om weg te kruip vir God (ʼn tevergeefse poging om hul weerloosheid en die waarheid te vermy), en ander te blameer vir die situasie waarin hulle hul toe bevind (vgl. Gen. 3:8-13). Adam en Eva het weens hulle skuld, geensins probeer om mekaar by te staan te midde van die geweldige seer wat hulle beleef het nie. Waar ons dus geskape is om een met mekaar te wees, is ons net soos ons eerste voorouers, weens ons sondige ingesteldheid in hierdie stukkende wêreld, geneig om mekaar te blameer vir ons eie seer.
Elkeen moet bedag wees op sy aandeel in die bose kringloop van ignorering, blamering en seermaak. In Spreuke 15:1 staan daar immers: “’n Sagte antwoord laat woede bedaar; ‘n krenkende woord laat woede ontvlam”.
Julle moet mekaar weer werklik leer ken en in ag neem deur doelbewus en met liefde en geduld julle eerlike emosies met mekaar te kommunikeer. Dit is nie noodwendig ʼn maklike proses nie.
Jy moet begin om die bose kommunikasiekringloop te verbreek deur met selfbeheersing slegs empaties en liefdevol teenoor jou man op te tree. Skep ʼn baie ontspanne situasie waar julle saam oor dinge kan lag. Stel dan voor dat julle vir ʼn naweek alleen kan wegbreek. Doen dit op ʼn baie nederige maar ernstige manier. Julle uitsluitlike doel moet wees om mekaar weer as Godgegewe gawes te vind.
In ʼn totaal ander omgewing, sal dit makliker wees om nie een keer in die negatiewe kommunikasiepatrone waarin julle vasgeval het, terug te val nie. Vermy veral alles wat jy mag doen of sê wat die ander een kan seermaak. Wees eerlik met mekaar, sonder om die ander een deur sogenaamde eerlikheid te beledig.
Praat oor alles. Begin by julle kinderjare en die dinge wat elkeen van julle toe al moeilik gevind en seergemaak het – dinge waaraan julle niks kon doen nie. Dit is belangrik om met mekaar te gesels oor die “hoekom” daarvan en hoe julle toe al op moeilike situasies gereageer het. Soms is die gewoonte om angstigheid en pyn te onderdruk, reeds as kind aangeleer. Die gevaar verbonde aan sulke diepgewortelde gedragspatrone moet verstaan word en sover moontlik stelselmatig verander word.
Praat ook met mekaar oor wat julle nou seermaak, ook wat julle verhouding betref. Julle moet leer om positief en met liefde teenoor mekaar te reageer en om mekaar by te staan in al die moeilike tye wat mag kom. Julle uiteindelike oogmerk moet wees om begrip vir mekaar te ontwikkel. Maar die belangrikste van alles is dat julle moet onthou dat julle God bo alles moet stel, ook wat julle huwelik betref (vergelyk die groot liefdesgebod: Matt. 22:37-39).
Meer prakties:
Hou daagliks saam stiltetyd. Doen byvoorbeeld ʼn vers-vir-vers Bybelstudie van Efesiërs 5:21-33 en bespreek die belangrikheid van julle huwelik as ʼn Godgegewe gawe deeglik.
- Wend julle fokus van julle eie-ek af en fokus op julle huwelik as deel van God se groot plan.
- Lê julle daarop toe om mekaar te verstaan en wees in alle omstandighede daar vir mekaar.
- Ontspan gereeld saam en maak positiewe herinneringe bymekaar.
- Maak op ʼn gereelde basis daagliks tyd vir mekaar en praat geduldig oor die dag se gebeure.
- Dra mekaar, en julle huwelik gereeld aan God op in julle gebede. Onthou: die gebed van ’n gelowige het ʼn kragtige uitwerking! (Jak.5:16b).
